Dr Anna Malik 2019-2022

Dr Anna Malik otrzymała grant w programie HOMING finansowanym przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej pt.: „Nowe białka istotne dla funkcji gleju: białka zawierające domenę VPS10P jako nowe receptory sortujące w astrocytach i mikrogleju”.

Celem projektu jest zbadanie roli receptorów sortujących VPS10P w astrocytach i mikrogleju w warunkach patologicznych. Receptory VPS10P są znane ze swojej roli w sortowaniu białek wewnątrzkomórkowych w komórkach neuronalnych. Projekt zakłada zbadanie, czy kontrolują one również transport białek wydzielanych i powierzchniowych, kluczowych dla funkcji gleju, tym samym znacząco wpływając na istotne aspekty aktywności gleju, a w konsekwencji na przebieg patologii mózgu, takich jak udar i glejak.

Biorąc pod uwagę wzorzec ekspresji receptorów VPS10P w komórkach glejowych, a także pokrywanie się ich ładunków z czynnikami ważnymi dla funkcji komórek glejowych, zbada się rolę SORLA, sortyliny i SorCS2 w wewnątrzkomórkowym transportu białek w astrocytach i mikrogliach. Ponieważ transport wewnątrzkomórkowy wydzielanych białek, a także receptorów powierzchniowych komórek, transporterów i cząsteczek adhezyjnych ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania astrocytów i mikroglia, proponuję zbadać znaczenie tych mechanizmów molekularnych dla wybranych patologii mózgu, wykorzystując modele zwierzęce udaru mózgu i glejaka, jako te reprezentujące bardzo różne sposoby aktywacji gleju i wpływu na przebieg choroby.

Dogłębne zrozumienie mechanizmów sortowania przez VPS10P określonych cytokin pro- lub przeciwzapalnych, które modyfikują mikrośrodowisko mózgu w patologiach OUN, uzyskane w wyniku tego projektu, ma ogromny potencjał komercyjny. W szczególności komercjalizacja celów terapeutycznych związanych z głównymi jednostkami chorobowymi, takimi jak udar i glejak, ma znaczący potencjał rynkowy. Realizacja tego projektu badawczego stwarza mozliwość zacieśnienia współpracy z  wiodącymi europejskimi ośrodkami naukowymi: Centrum Maxa Delbrticka (Berlin, Niemcy) i Charité (Berlin, Niemcy), co otwiera nowe perspektywy dla przyszłych wspólnych projektów badawczych i wniosków o granty. Stworzy to również podstawę dla nowego obszaru badań, umieszczając badania nad VPS10P  w nowym, dotychczas niezbadanym kontekście. W trakcie realizacji tego projektu zostanie stworzona co najmniej jedna nowa linia myszy (SorCS2-KO specyficzna dla astrocytów), która będzie stanowić cenne narzędzie do dalszych badań związanych z funkcjami VPS1 OP w komórkach glejowych.

Wartość projektu: 801 420,00 PLN

Wysokość wkładu z Funduszy Europejskich: 801 420,00 PLN