Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 15 marca 2020 roku zmarła, po wielomiesięcznych zmaganiach z chorobą, nasza Koleżanka, Kierownik Pracowni Neurobiologii Widzenia, profesor Wioletta Waleszczyk. Odeszła od nas uczona o głębokiej wiedzy, obdarzona pasją, wnikliwością i talentem badawczym. Człowiek skromny i prawy, otwarty i pełen życzliwości dla innych.
Profesor Waleszczyk swoje życie naukowe związała z Instytutem Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Po ukończeniu studiów na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie specjalizowała się w dziedzinie fizyki medycznej, podjęła pracę w Instytucie, zachęcona przez prof. Andrzeja Wróbla do badań systemowych układu wzrokowego. Jak wspomina prof. Wróbel: „ujęło mnie jej zainteresowanie badaniami układu nerwowego oraz łatwość interpretacji faktów biologicznych, nieoczekiwana u osoby z wykształceniem fizyka”. Stopień doktora w zakresie neurofizjologii uzyskała w 1995 roku, w Zespole prof. Żernickiego (pod kierunkiem doc. dr hab. Krystyny Dec). W 2006 roku, pracując w Zespole prof. Andrzeja Wróbla, uzyskała stopień doktora habilitowanego. W 2008 roku zorganizowała Pracownię Neurobiologii Widzenia. W 2017 roku otrzymała tytuł profesora.
Profesor Waleszczyk prowadziła badania nad przetwarzaniem informacji wzrokowej, w ostatnich latach rozszerzając je o zagadnienia plastyczności w układach czuciowych, rehabilitacji deficytów wzrokowych z wykorzystaniem treningu wzrokowego, nieinwazyjnej stymulacji prądowej oraz terapii genowej. Ona i jej Zespół mieli w tej dziedzinie znaczące osiągnięcia, doceniane w środowisku międzynarodowym. Prowadziła wieloletnie, owocne współprace z ośrodkami w Australii, na Węgrzech, w Niemczech, a także we Włoszech, Finlandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii, realizując samodzielnie lub we współpracy projekty NCN, NCBiR, MNiSW, ERA-Net Neuron, PAN-WAN i FENS-SfN. Jest autorką lub współautorką wielu ważnych prac naukowych i szeregu opracowań, tłumaczeń podręczników i artykułów anglojęzycznych. Wypromowała troje doktorów, i opiekowała się pięciorgiem kolejnych doktorantów.
Profesor Waleszczyk z zaangażowaniem i talentem działała na rzecz popularyzacji nauki, a także na rzecz środowiska naukowego pracując z oddaniem w wielu redakcjach czasopism naukowych. Była Redaktorem Naczelnym Acta Neurobiologia Experimentalis (2017-2020), członkinią zespołów redakcyjnych European Journal of Neuroscience, ISRN Neuroscience, Frontiers in Neuroscience i Świata Mózgu. Jej wysokie kompetencje sprawiły, że była zapraszana do komitetów organizacyjnych konferencji naukowych Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego (2011, 2015, 2017) i Polskiego Towarzystwa Kognitywistyki, (2016) oraz polskich i międzynarodowych zespołów recenzenckich. Pełniła też funkcję Sekretarza PTBUN (2011-2015). Z pasją i entuzjazmem organizowała wydarzenia popularyzujące naukę, m.in. Tydzień Mózgu, Festiwal Nauki, Mózg na Wakacjach, Warsztaty Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci. Za swoją działalność zawodową została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.
Jej przedwczesne odejście przerwało realizację projektów i planów, pozostawiając jej uczniów, kolegów i przyjaciół w głębokim smutku. Odejście Profesor Wioletty Waleszczyk jest poważną stratą dla środowiska naukowego i będzie nam Jej bardzo brakowało. Pozostanie w naszej pamięci.
Małgorzata Skup, Julita Czarkowska-Bauch, Andrzej Wróbel