Ewelina Knapska pracuje w Pracowni Obronnych Odruchów Warunkowych kierowanej przez doc. Tomasza Werkę. Dr Knapska jest absolwentką Wydziałów Biologii oraz Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Stopień doktora uzyskała w roku 2006 w naszym Instytucie. W roku 2004 odbyła 3-miesięczny staż w laboratorium kierowanym przez prof. Hansa-Petera Lippa, Zakład Neuroanatomii i Zachowania, Instytut Anatomii, Uniwersytet w Zurychu, Szwajcaria. W latach 2006-2008 przebywała na stażu podoktorskim w laboratorium prof. Stephana Marena, Department of Psychology, University of Michigan, Ann Arbor, USA (pobyt częściowo finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej, program KOLUMB).
Dr Knapska zajmuje się badaniem mechanizmów mózgowych leżących u podłoża reakcji strachu. Obecnie zaangażowana jest w realizację trzech projektów badawczych:

Mechanizmy mózgowe wygaszania i odnawiania warunkowej reakcji strachu
Co to znaczy “wygasić reakcję strachu”? Najpierw trzeba tę reakcję umieć w kontrolowany sposób wywołać. W laboratoriach używających modeli zwierzęcych, zwykle szczurzych lub mysich, wygląda to mniej więcej tak. Zwierzę umieszcza się w klatce, gdzie podaje się bodziec warunkowy, najczęściej dźwięk, który zostaje skojarzony z nieprzyjemnym bodźcem bezwarunkowym. Po kilku próbach zwierzę uczy się spodziewać bodźca bezwarunkowego po podaniu bodźca warunkowego, co objawia się charakterystycznym zachowaniem, np. znieruchomieniem. Zachowanie to występuje jeszcze przy kilkudziesięciu następnych próbach, w których bodziec bezwarunkowy nie występuje, ale w końcu ulega właśnie wygaszeniu. Jednak w pewnych sytuacjach, np. gdy włożymy zwierzę do innej klatki niż ta, w której odbywało się wygaszanie, reakcja strachu może pojawić się ponownie mimo uprzedniego wygaszenia. Wiele wskazuje na to, że u ludzi ten właśnie efekt jest odpowiedzialny za ograniczoną skuteczność terapii zaburzeń psychicznych charakteryzujących się występowaniem patologicznego strachu lub lęku. Dlatego badanie, które części mózgu są zaangażowane w wygaszanie i ponowne pojawianie się reakcji strachu oraz na czym to zaangażowanie polega, może pomóc w opracowaniu nowych terapii zaburzeń lękowych czy zespołu stresu pourazowego (projekt realizowany we współpracy z prof. Marenem, finansowany ze środków Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Subsydium dla powracających, program Powroty/Homing).

Strach przekazywany społecznie – nerwowe podłoże empatii
Najbardziej elementarną cechą empatii jest zdolność do odbierania sygnałów emocjonalnych nadawanych przez inną osobę. Czy stan emocjonalny jednego zwierzęcia może wpływać na zachowanie się drugiego? Prace dr Knapskiej odpowiedziały twierdząco na to pytanie na przykładzie reakcji strachu, pokazując również charakterystyczny sposób aktywacji ciała migdałowatego, struktury mózgowej związanej z przetwarzaniem emocji. Przedmiotem intensywnych badań pozostaje wszakże pytanie, jak dokładnie przebiegają stojące za tym przekazem emocji procesy mózgowe, czy też, ogólniej, fizjologiczne (np. związek z cyklem płciowym u samic). Zrozumienie mechanizmów mózgowych zawiadujących komunikacją społeczną jest konieczne dla wyjaśnienia zaburzeń takich jak autyzm (projekt finansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego).

Projektowanie i standaryzacja zautomatyzowanych testów behawioralnych dla myszy
Izolacja społeczna oraz kontakt z eksperymentatorem są dwiema głównymi przyczynami zakłóceń zachowania się myszy. Powodują one często niezgodność wyników badań otrzymywanych w różnych laboratoriach. Rozwiązaniem tego problemu są w pełni zautomatyzowane klatki typu IntelliCage, które pozwalają na ocenę zachowania się i uczenia myszy żyjących w grupach społecznych. Dr Knapska wraz ze współpracownikami zajmuje się projektowaniem i standaryzacją testów behawioralnych w systemie IntelliCage oraz w jego zmodyfikowanych wersjach (projekt międzynarodowy niewspółfinansowany, European systems genetics network for the study of complex genetic human diseases using mouse genetic reference populations, SYSGENET).