Dnia 6 listopada  2017 w Sali Centrum Neurobiologii Instytutu im. M. Nenckiego odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Nenckiego prof. Claudio Franceschi, który pracuje  obecnie jako Professor Emeritus  na Uniwersytecie w Bolonii oraz w Instytucie Nauk Neurologicznych Bolonii w Szpitalu Bellaria. 

Osiągnięcia i karierę naukową prof. Franceschi przedstawiły prof. Małgorzata Kossut (laudacja) i prof. Ewa Sikora (wprowadzenie). Laureat wygłosił wykład zatytułowany: “Centenarians as a model for healthy aging and a legacy of humanity”.

Profesor Claudio Franceschi, urodzony we Włoszech, ukończył Wydział Medyczny Uniwersytetu w w Bolonii  z tytułem Medical Doctor (1967). Był profesorem immunologii na Uniwersytecie w Padwie (1980-86), Modenie (1986-1998) i  Bolonii (1998-2013).  Był założycielem i dyrektorem Interdepartmental Center “L. Galvani” for studies on Bioinformatics and Biocomplexity Uniwersytetu Bolońskiego (2001-2006; 2012). Był również dyrektorem do spraw naukowych Italian National Research Center on Aging, INRCA w Anconie  (1996-2005), instytucji państwowej   zajmującej się zagadnieniami starzenia i opieki nad ludźmi w podeszłym wieku. 

Profesor Franceschi opublikował  ponad 720 artykułów naukowych w recenzowanych czasopismach, które,  zgodnie z Google Scholar, osiągnęły  ponad 46 000 cytacji i indeks Hirscha  wynoszący ponad 100 (lipiec 2017) . Profesor Franceschi może pochwalić się koordynowaniem  w latach  2004-20019 czterech wielkich projektów  europejskich:

1. PROPAG-AGEING (Aging and Parkinson disease, 2015-2019); 
2. ADAGE (Alzheimer disease within an aging perspective; 2016-2018); 
3. NUAGE (New dietary strategies for the elderly, 2011-2016); 
4. GEHA (GEnetics of Heathy Aging, 2004-2010) 

oraz udziałem w dziewięciu innych.  

Profesor Claudio Franceschi  jest członkiem redakcji następujących czasopism: Aging Clinical and Experimental Research,  Experimental Gerontology;  Mechanisms of Ageing and Development; Aging Research Reviews;  AGING (USA);  Aging Cell  oraz laureatem wielu  państwowych i międzynarodowych nagród. Do jego największych osiągnięć należy: i)  dokonanie charakterystyki starzenia się układu odpornościowego (nagromadzenie  się  komórek T pamięci, redukcja komórek T naiwnych, aktywacja odporności wrodzonej oraz  infekcja CMV); ii) sformułowanie  teorii o przeprogramowaniu układu odpornościowego w starzeniu, teorii o przewlekłym nieinfekcyjnym stanie zapalnym w starzeniu, tzw. „inflammaging” oraz  teorii biografii układu odpornościowego; iii) dokonanie pionierskich badań dotyczących roli stresu w odpowiedzi układu odpornościowego w perspektywie ewolucji; iv) pionierskich badań  w dziedzinie  genetyki epigenetyki, metabolomiki, metagenomiki  i glikonomiki osób  długożyjących, w tym  stulatków (100+) i  superstulatków (105+) oraz ich potomstwa; v) identyfikacja  polimorfizmu genów jądrowych oraz mitochondrialnego DNA związanych z długowiecznością, chorobą Alzheimera, cukrzycą typu 2; vi) identyfikacja nowych biomarkerów starzenia ( mikroflora jelitowa, N-glikany, metylacja genu ELOVL2, miRNA związanego ze stanem zapalnym, biomarkery lipidowe i metabolomowe).

Profesor Franceschi uczestniczył jako zaproszony gość w kilkuset konferencjach poświęconych starzeniu, w tym kilku odbywających się w Polsce. Jego kontakty z Instytutem Nenckiego rozpoczęły się od współpracy z prof. Ewą Sikorą w 1992 roku, kiedy to po raz pierwszy rozpoczęła ona na Jego zaproszenie wspólne badania na Uniwersytecie w Modenie. W latach 1992-2005  prof. Ewa Sikora oraz jej doktorantki (Ewa Radziszewska-Graduszyńska, Adriana Magalska) i współpracownica (dr Ewa Jaruga) wielokrotnie odwiedzały pracownię prof. Franceschi zajmując się zagadnieniami starzenia komórkowego oraz śmierci komórki. Profesor Franceschi wniósł znaczący wkład merytoryczny w organizacje programu polskich stulatków-POLSTU zainicjowanego w Instytucie Nenckiego i koordynowanego przez Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Profesor Franceschi zaprosił prof. Ewę Sikorę do udziału w projekcie EU Genetics of Healthy Aging, którym koordynował oraz do projektu Bio Mark koordynowanego przez prof. Alexandra Burkele. Współpraca zaowocowała w sumie 29 wspólnymi publikacjami w renomowanych czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Profesor Franceschi przyczynił się w sposób kluczowy  do rozwoju badań starzenia i długowieczności w Instytucie Nenckiego.