Zespół Naukowy z Instytutu Nenckiego pod kierownictwem prof. Katarzyny Kwiatkowskiej (Pracownia Biologii Molekularnej Błony Komórkowej), w składzie: prof. dr hab. Katarzyna Kwiatkowska, dr inż. Anna Ciesielska, dr inż. Anna Hromada-Judycka, dr Agnieszka Płóciennikowska, dr inż. Justyna Sobocińska, mgr inż. Gabriela Traczyk, otrzymał nagrodę Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN za cykl prac pt. "Udział lipidów błony komórkowej i endosomów w prozapalnych szlakach sygnałowych indukowanych przez liposacharyd"

Badania opisane w nagrodzonym cyklu prac dotyczą mechanizmów molekularnych, poprzez które lipidy, takie jak kwas palmitynowy i cholesterol, modulują prozapalne kaskady sygnałowe uruchamiane w makrofagach przez lipopolisacharyd. Lipopolisacharyd (LPS, endotoksyna) jest składnikiem budulcowym bakterii Gram-ujemnych, który indukuje odpowiedź prozapalną komórek układu odpornościowego. Nadmierna reakcja organizmu na LPS w czasie infekcji prowadzi do ogólnoustrojowej reakcji zapalnej zwanej sepsą. Natomiast długotrwała reakcja zapalna o niskim natężeniu, wywołana m.in. dietą wysokotłuszczową, przyczynia się do rozwoju niektórych chorób metabolicznych i układu krążenia.

Badania Zespołu prof. Kwiatkowskiej pozwoliły ustalić, że istotnym elementem kontrolującym prozapalne kaskady sygnałowe indukowane przez LPS jest dynamiczna modyfikacja wybranych białek, polegająca na przyłączeniu do nich reszty kwasu palmitynowego. Analiza proteomiczna przeprowadzona przez Zespół doprowadziła do wykrycia, że  wśród tych białek są enzymy zaangażowane w cykl przemian fosfatydyloinozytolu. Przemiany te warunkują efektywną produkcję cytokin prozapalnych indukowaną przez LPS. Stwierdzono także, że równie istotna dla tych procesów jest właściwa organizacja błon komórkowych zależna od relacji cholesterolu i unikatowego lizofosfolipidu endosomów jakim jest kwas lizobisfosfatydowy. Rozregulowanie etapów prozapalnych kaskad sygnałowych zależnych od lipidów obecnych w naszej diecie może prowadzić do nadmiernej produkcji cytokin, leżącej u podstaw sepsy i niektórych chorób cywilizacyjnych.

Nagrody i wyróżnienia wydziałowe przyznawane są za szczególnie ważne prace opublikowane w czasopismach lub wydawnictwach o zasięgu międzynarodowym.

Serdecznie gratulujemy!