Prof. Ewelina Knapska, kierownik Pracowni Neurobiologii Emocji w Instytucie Nenckiego, została uhonorowana prestiżową Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w obszarze nauk o życiu i o Ziemi za rok 2025.

Nagrody FNP są przyznawane wybitnym uczonym za szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe. Prof. Ewelina Knapska została wyróżniona za odkrycie neuronalnych mechanizmów wewnątrzgatunkowego i międzygatunkowego przekazywania emocji - badania, które otwierają nowe perspektywy w zrozumieniu fundamentalnych procesów leżących u podstaw interakcji społecznych.

Prof. Ewelina Knapska jest pionierką w badaniach nad neuronowymi mechanizmami przekazywania emocji. Badania laureatki  wniosły nową perspektywę do zrozumienia genezy empatii. Wcześniej sądzono, że zdolność rozpoznawania emocji innych wyewoluowała głównie w kontekście opieki nad potomstwem. Wyniki badań zespołu prof. Knapskiej sugerują jednak, że opieka rodzicielska nie musiała być głównym motorem rozwoju takich zachowań. Co istotne, przekazywanie emocji może zachodzić nie tylko pomiędzy osobnikami tego samego gatunku, lecz także między różnymi gatunkami, co wskazuje, że pełni ono ważną funkcję informacyjną - pomaga przetrwać, ostrzegając przed zagrożeniem.

Prof. Ewelina Knapska wraz z zespołem odkryła także, że kluczowym elementem procesów zachodzących w ciele migdałowatym jest enzym MMP-9 – białko wpływające na zdolność neuronów do tworzenia i modyfikowania połączeń pomiędzy nimi. Gdy u myszy z objawami podobnymi do depresji zostaje przywrócona prawidłowa aktywność tego enzymu, powraca u nich zdolność uczenia się motywowanego nagrodą. To odkrycie może mieć znaczenie dla opracowania nowych terapii w zaburzeniach motywacji takich jak depresja. 

Badania prof. Eweliny Knapskiej otwierają nowe horyzonty w neuronauce emocji, a więc dziedzinie, która próbuje odpowiedzieć na pytania, jak mózg rozumie i reaguje na emocje innych oraz jak na przekazywanie emocji wpływają różne zaburzenia i choroby mózgu. 

News Fundacji na rzecz Nauki Polskiej: https://www.fnp.org.pl/component/fnp_programs/program/nagroda-fnp/laureaci/7727

Informacja prasowa: https://nencki.edu.pl/pl/polski-nobel-dla-prof-eweliny-knapskiej-z-instytutu-nenckiego/